Aandachtspunten Eilandraad nieuwe Welstandsnota Waterland 2018

Betreft: Aandachtspunten Eilandraad Nota uiterlijke bouwwerken Waterland 2018 (nieuwe Welstandsnota)

Geachte leden van de gemeenteraad,

Graag maken wij van de gelegenheid gebruik om u op een aantal punten te wijzen die verduidelijking behoeven waar het gaat om de Nota uiterlijke bouwwerken Waterland 2018, zijnde de beoogd opvolger van de huidige Welstandsnota 2013.

Wij constateren dat deze concept nieuwe nota niet door gemeente Waterland ter commentaar aan de Eilandraad is voorgelegd. Dit terwijl deze concept nota blijkbaar wel al geagendeerd staat voor uw voorbereidende vergadering van 15 februari 2018 en uw besluitvormende vergadering van 22 februari 2018. Wij nemen aan dat u er derhalve begrip voor heeft dat wij op het allerlaatste moment met onze feedback komen waar het gaat om de kern Marken. Wij gaan er daarom vanuit dat deze brief alsnog wordt toegevoegd aan uw vergaderstukken, zodat u hier rekening mee kunt houden bij uw afwegingen om genoemde nota definitief vast te stellen.

1) Consequenties beschermd stads- en dorpsgezicht Marken in relatie tot gebiedsindeling

Het is ons uiteraard bekend dat Marken als geheel onder het regime van beschermd stads- en dorpsgezicht valt. In de nota wordt daar ook veelvuldig naar verwezen met alle extra beperkingen van dien. Tegelijkertijd wordt in hoofdstuk 2 van de nota een gebiedsindeling Waterland geïntroduceerd. Deze gebiedsindeling bepaalt de zwaarte van toetsing waar het gaat om de verschillende onderwerpen in de nota.

Waar wij naar streven is duidelijkheid voor Marken over waar iets wel en niet mag, wanneer wel of geen vergunning moet worden aangevraagd en wanneer de Monumenten- en Welstandscommissie wel of niet optioneel of verplicht moet worden aangehaakt. Het schema op pagina 9 en de website www.omgevingsloket.nl geven hiervoor onvoldoende houvast. Wij missen namelijk de vraag “is er sprake van een beschermd stads- en dorpsgezicht?” en wat de consequenties daarvan zijn.

Mocht die vraag wel worden gesteld, en is de consequentie dat er in de volle breedte van Marken veel minder mag en altijd een vergunning nodig is, dan maken wij hier bezwaar tegen. Er wordt niet voor niets een gebiedsindeling gemaakt met een onderscheid tussen Historische kern (bijzonder niveau), Woongebied (normaal niveau), Bedrijventerrein (normaal niveau) en Landelijk gebied (bijzonder niveau). Neem bijvoorbeeld de woonwijk de Minnebuurt (‘Woongebied’) waar op dit moment vergunningsvrij bouwen is toegestaan, ondanks de status beschermd stads- en dorpsgezicht voor geheel Marken.

In de nu voorliggende nota gaat het in onze ogen op vele punten mis. Neem bijvoorbeeld de bepalingen over 3.2 Bijbehorende erfbebouwing, 3.3 Dakkapellen en 3.4 Dakopbouwen op een kap. Daar staat telkens “In de beschermde stads- en dorpsgezichten geen kunststoftoepassingen.” Dit zou dan ook gelden voor de op afstand van de oude kern gelegen zeventiger jaren-wijk de Minnebuurt. Dat is niet in overeenstemming met de huidige feiten en lijkt naar verwachting ook niet de bedoeling van de nu voorliggende nota.

Een ander voorbeeld betreft zonnepanelen. Deze zijn aantoonbaar vergunningsvrij voor de Minnebuurt. In de paragraaf 2.5 over Woongebieden, waar de Minnebuurt onder valt, staat echter: “Voor Woongebieden is het normale beoordelingsniveau van toepassing. Uitgangspunt is het handhaven van de basiskwaliteit van de woongebieden. Uitzondering zijn de woongebieden op Marken, wat is aangewezen als beschermd dorpsgezicht. Hiervoor geldt dat er met extra zorgvuldigheid wordt gekeken naar ingrepen aan bebouwing, maar met het uitgangspunt dat woninguitbreiding of – verbetering mogelijk moet zijn.”

Zo kunnen we nog vele voorbeelden noemen en wij vragen u om ons voorstel bij punt 2) in overweging te nemen.

2) Maak een algehele uitzondering voor Woongebied en Bedrijventerrein

Beiden gebieden betreffen het “normaal niveau” en dienen ook als zodanig te worden beschouwd. Neem daarom een algemene bepaling op in de nota waar eerst melding wordt gemaakt van het feit dat deze twee gebieden onder het regime van beschermd stads- en dorpsgezicht vallen, maar tegelijkertijd een standaard instructie wordt gegeven conform het genoemde “normaal niveau”. Dit geeft duidelijkheid voor de aanvragers en de ambtenaren die het moeten beoordelen. Dat is wat burgers van een betrouwbare overheid mogen verwachten, en niet een nota die straks op meerdere manieren uitlegbaar is. Uiteraard dient de gehele nota gescreend te worden op bepalingen die strijdig zijn met de door ons voorgestelde algemene bepaling.

3) Wees consequent in wat er bij Woongebied hoort

Volgens de kaart (zie hoofdstuk 2. Gebiedsindeling) is dat alle niet historische bebouwing. Dus naast de Minnebuurt, staat ook het gebied ten noorden van de haven en rond basisschool De Rietlanden als Woongebied aangegeven. Vreemd is dat de Buurterstraat op de kaart als “Historische kern” staat aangemerkt. Het gaat hier qua bouwstijl (kleine stenen woningen) immers om dezelfde soort huizen als in het gebied ten noorden van de haven staan (Noorderwerfstraat, Akkerstraat, Westerstraat en Thamiswerfstraat).

4) Inhoudelijke bepalingen

Mits Woongebied daadwerkelijk als zodanig wordt behandeld, dus zonder aanvullende restricties vanuit het beschermd stads- en dorpsgezicht, kan de Eilandraad zich vinden in de in de Nota genoemde bepalingen. Dit geldt ook voor de bepalingen die horen bij het gebied Historische kern.

5) Tegengaan verpaupering

Onder excessen (paragraaf 7.3) staat aangegeven wat onder de definitie ”exces” valt. Dat betreft dus ook gevallen die wij scharen onder verpaupering. Met deze nota in de hand kan gemeente Waterland naar verwachting meer sturen op tegengaan van verpaupering. Dit past bij onze visie voor Marken op de Toekomst uit 2015.

Henk Zeeman, Voorzitter Stichting Eilandraad Marken

(brief was gedateerd maandag 12 februari 2018)