|
Zondag 1 mei 2022 is de Wet open overheid (Woo) officieel
ingegaan. De Woo is de opvolger van de Wet openbaarheid van
bestuur (Wob) en regelt het recht van burgers op informatie
van de overheid. Zo krijgt iedereen meer inzicht in het
handelen van de overheid. Het kabinet investeert de komende
jaren ruim € 500 miljoen in de invoering van de wet, bovenop
lopende verbeterplannen voor de informatiehuishouding van de
overheid.
Passieve en actieve informatieverstrekking
Een belangrijk verschil met de Wob is dat de Woo naast
informatieverstrekking op verzoek (passief)
overheidsorganisaties ook verplicht zelf informatie
gefaseerd openbaar te maken (actief). Mede hierdoor is de
Woo een belangrijke stap naar een open overheid.
Uitgangspunt hierbij is dat iedereen recht heeft op toegang
tot publieke informatie en dat alle overheidsinformatie in
beginsel openbaar is. Alleen in uitzonderingsgevallen wordt
hiervan afgeweken.
Wob-verzoeken heten voortaan Woo-verzoeken
Naast deze actieve informatieverstrekking, veranderen er ook
zaken rond informatieverzoeken. Wob-verzoeken heten voortaan
Woo-verzoeken. De termijn voor afhandeling van een
Woo-verzoek blijft vier weken, maar kan bij een omvangrijk
of complex verzoek met maximaal twee weken worden verlengd
(in plaats van vier weken onder de Wob). Daarnaast kan bij
meer publieke organisaties een Woo-verzoek worden ingediend.
Dat geldt bijvoorbeeld voor de Eerste en Tweede Kamer, de
Raad voor de Rechtspraak, de Raad van State en de Nationale
ombudsman. Verder wijzen alle overheidsorganisaties een
contactpersoon Woo aan. Deze helpt bij de beantwoording van
vragen over de beschikbaarheid van publieke informatie door
burgers en journalisten.
Platform en Adviescollege
De Woo verplicht alle bestuursorganen
bepaalde informatie actief openbaar te gaan maken. In de Woo
zijn verschillende categorieën informatie - bijvoorbeeld
wetten, convenanten en onderzoeksrapporten – opgenomen die
verplicht actief openbaar gemaakt moeten worden. De actieve
openbaarmaking van al deze categorieën informatie is een
omvangrijke operatie en zal daarom stap voor stap worden
ingevoerd. Bestuursorganen moeten ervoor zorgen dat deze
informatie voor iedereen op één digitale plek vindbaar en
doorzoekbaar is. Dit is de website
open.overheid.nl. Omdat er meer
dan duizend organisaties moeten gaan aansluiten op het
platform, moet dit aan hoge (technische) eisen voldoen. Voor
de ontwikkeling van dit platform is daarom gekozen voor een
gefaseerde aanpak, waarbij steeds meer informatie van de
overheid te vinden zal zijn. Ook nu al kan iedereen terecht
op de websites van de bestuursorganen voor
overheidsinformatie. En op
open.overheid.nl waar momenteel
meer dan 200.000 documenten te vinden zijn, zoals de
beslisnota’s en de agenda en besluitenlijsten van de
ministerraad.
Met de Woo wordt er ook een nieuwe,
onafhankelijke organisatie ingesteld, het
Adviescollege openbaarheid en informatiehuishouding.
Dit adviescollege zal gevraagd en ongevraagd adviseren over
de uitvoering van de regels over openbaarmaking van publieke
informatie. Daarnaast kunnen journalisten, wetenschappers en
andere professionals er een klacht indienen wanneer men niet
tevreden is over de wijze waarop een bestuursorgaan publieke
informatie openbaar maakt. Het college gaat dan bemiddelen
om tot een oplossing te komen. Overheidsorganisaties moeten
daaraan meewerken. Naar verwachting is het klachtenloket van
het Adviescollege per 1 september 2022 geopend.
Met de Woo en de voorgenomen maatregelen werken alle
Nederlandse overheidsorganisaties gezamenlijk, stap voor
stap, aan een open overheid.
|
|