|
|
De partijen GroenLinks, VVD, PvdA en de lokale partij
WaterlandNatuurlijk zijn gekomen tot een
onderhandelaarsakkoord voor een nieuw college in Waterland.
Dat wordt nu voorgelegd aan de verschillende “achterbannen”.
De partijen hebben zich laten bijstaan door de burgemeester
van Beverwijk, Martijn Smit als informateur. Die toonde zich
bereid de taak van formateur verder op zich te nemen.
Eindverslag coalitievorming gemeente Waterland.
Er is mij gevraagd onderzoek te doen naar de mogelijkheden
van een meerderheidscoalitie voor de gemeente Waterland voor
de periode 2022 - 2026. Het zou gaan om een coalitie van 3,
maximaal 4 partijen waaronder WaterlandNatuurlijk.
In mijn tussenrapportage van 2 juni jl. heb ik laten weten
dat ik op basis van gesprekken met alle partijen tot de
conclusie ben gekomen dat een coalitie bestaande uit de
fracties van WaterlandNatuurlijk, GroenLinks, PvdA en VVD
het meest kansrijk is. Voorafgaande aan deze
tussenrapportage heb ik ook andere combinaties onderzocht en
besproken. WaterlandNatuurlijk en de VVD hebben bij het
eerste gesprek al aangegeven samen deel uit te willen maken
van een nieuw te vormen coalitie. Bij andere partijen
ontstond hierdoor de wens van een 4 partijencoalitie om zo
een goede balans te vinden. Het doorbreken van de huidige
coalitie-oppositielijn wordt door allen belangrijk gevonden.
Dit kan worden bevorderd door een 4 partijencoalitie waarin
de huidige oppositie en 2 partijen van de huidige coalitie
zijn vertegenwoordigd. PvdA en GroenLinks voelden zich
hierbij verbonden om gezamenlijk
mede-bestuursverantwoordelijkheid te dragen. Een eerdere
poging van PvdA en D66 hiertoe is zoals bekend mislukt. Hier
zag ik ook geen draagvlak voor een hernieuwde
onderhandelingsronde. Een coalitie met WaterlandNatuurlijk,
VVD, GroenLinks en CDA of WaterlandNatuurlijk, VVD, PvdA en
CDA bleek niet voor de hand te liggen en kon gezien de
voorkeur van PvdA en GroenLinks om met elkaar de
onderhandelingen in te gaan op basis van programmatische
standpunten op onvoldoende steun rekenen. Het CDA had
bovendien een sterke voorkeur voor een coalitie waar
WaterlandNatuurlijk en VVD niet samen deel van zouden
uitmaken maar voor een coalitie met WaterlandNatuurlijk en 1
of 2 andere partijen en vervolgens CDA.
Op basis van de verkenning zoals hiervoor omschreven heb ik
WaterlandNatuurlijk, GroenLinks, PvdA en VVD uitgenodigd
voor een verdiepende verkenning. Van alle partijen waren er
steeds twee vertegenwoordigers aanwezig. De ondersteuning
vond plaats vanuit de griffie. De gesprekken waren zeer
inhoudelijk en niet altijd eenvoudig. Tegelijkertijd was er
het besef van verantwoordelijkheid voor het vormen van een
bestuur dat recht doet aan de uitslag van de verkiezingen in
maart 2022. Ook waren onderhandelaars zich bewust van het
feit dat er een nieuwe werkelijkheid is ontstaan op basis
van die verkiezingsuitslag. Zoals hiervoor aangegeven waren
de coalitie-oppositierollen in zekere zin ingesleten. Met de
onderhandelingen is dan ook niet alleen een start gemaakt
met de zoektocht naar nieuwe bestuurlijke verhoudingen maar
ook naar herijking van persoonlijke verhoudingen. Ondanks de
soms pittige gesprekken heb ik ervaren dat de wil om
verschillen te onderkennen en overbruggen bij alle
gesprekspartners aanwezig is.
Alle vier de partijen hebben concessies gedaan om elkaar
tegemoet te komen. Hierbij hebben eveneens alle vier de
partijen hun eigen programma bewaakt en was er alleen
bereidheid om te "bewegen" in het belang van Waterland. En
dit belang is gedefinieerd als een programma dat recht doet
aan de verkiezingsuitslag.
Lastige punten zijn zoals bekend de milieustraat en de
windmolens. Over beide zaken is overeenstemming bereikt. In
het geval van de mogelijke plaatsing van windmolens houden
partijen vast aan de eigen opvatting en is gekozen voor een
vrije kwestie in de gemeenteraad. Ten aanzien van de
milieustraat worden, mede op basis van een op 11 november
2021 door de raad aangenomen motie, voorbereidingen
getroffen en wordt een haalbaarheidsonderzoek gestart. Dit
laatste zal bepalend zijn.
Overige zaken zijn diepgaand besproken. Er is veel gesproken
over de gewenste verandering van de bestuurscultuur. Minder
dichtgetimmerde afspraken en meer ruimte voor debat in de
raad. Dit biedt meer ruimte om het eigen partijgeluid te
ventileren en kan de verhoudingen tussen oppositie en
coalitie ten goede komen.
Uiteindelijk is er door de onderhandelaars overeenstemming
bereikt op 14 juni. Het akkoord wordt nu besproken binnen de
geledingen van partijen. Parallel hieraan loopt de vraag
rond de formatie van het college. Partijen hebben mij
gevraagd deze formatie te begeleiden. Graag geef ik hier
gevolg aan. Mijn verwachting is uiterlijk binnen een week
resultaat te bereiken. Het gaat dan om voordracht
kandidaten, tijdsbesteding en portefeuilleverdeling. Dit
laatste uiteraard onder voorbehoud van definitieve
besluitvorming over het nieuw te vormen college van
burgemeester en wethouders.
Ik dank alle gesprekspartners van WaterlandNatuurlijk,
GroenLinks, CDA, PvdA, D66 en VVD.
Martijn Smit, dinsdag 14 juni 2022
|
|
